Cypr. Strefa buforowa (ONZ)
Strefa Buforowa Na Cyprze (ONZ), Zielona Linia. Relacja z podróży.
Tekst i zdjęcia: Paweł Krzyk
Na wyspę Cypr przyleciałem na przełomie roku 2014/2015. To dziwne miejsce, w którym na jednej niezbyt wielkiej wyspie znajdują się aż cztery samodzielne, niezależne od siebie państwa/terytoria. Są to: Republika Cypru, Turecka Republika Cypru, ONZ- ka Strefa Buforowa na Cyprze oraz Akrotiri i Dhekelia. Obok umieściłem mapkę podziału politycznego wyspy.
Kiedyś dziennikarz brytyjski napisał: że Cypryjczycy nie mogąc być światową potęgą, postanowili być największym utrapieniem świata. Ich „starania w tym względzie” od czterdziestu lat nie idą na marne. Pomimo zaangażowania najważniejszych światowych polityków i szeregu organizacji międzynarodowych, w tym ONZ I Unii Europejskiej, dzielącym wyspę Grekom i Turkom, nie udało się dogadać. Dużo można by pisać w tym temacie.
Strefa Buforowa na Cyprze, potocznie nazywana Zielona Linią jest faktyczną linią podziału wyspy Cypr. Stanowi granicę, pomiędzy zamieszkaną głównie przez Greków Republikę Cypru a Turecką Republiką Cypru Północnego. Linia została wytyczona w 1964 roku przez generała sił pokojowych Brytyjczyka Petera Younga. Międzynarodowe siły pokojowe wysłano na Cypr po wybuchu walk pomiędzy zamieszkującymi wyspę społecznościami. Nazwa miała się wziąć od koloru pisaka, którym generał wyrysował linię na mapie. Po inwazji wojsk tureckich na Cypr w 1974 r. i ustanowieniu trwałego podziału wyspy, przekraczanie linii stało się niemożliwe. Sytuacja się zmieniła w 2004 r. po wstąpieniu Cypru do Unii Europejskiej. Obywatele UE uzyskali prawo przekraczania granicy na wyznaczonych przejściach, w oparciu o dokument tożsamości swojego kraju i uzyskaniu północnocypryjskiej wizy. Ta wydawana jest „od ręki” na przejściu w postaci kartki papieru, w której turysta wpisuje swoje dane i gdzie stemplami potwierdza się przekraczanie granicy.
Linia ma obecnie postać strefy zdemilitaryzowanej o szerokości od kilkuset do kilku metrów. W Nikozji przechodzi przez centrum i dzieli miasto na pół. Strefa pozostaje pod zarządem ONZ i jest strzeżona przez żołnierzy UNIFICYP. W skład sił pokojowych wchodzą żołnierze: Argentyny, Austrii, Chorwacji, Finlandii, Węgier, Słowacji i Wielkiej Brytanii, oraz personel cywilny z czterech kolejnych krajów. Obecnie dowodzi Urugwajczyk. Długość linii wynosi ok. 180 km. Na całej długości można spotkać posterunki obserwacyjne, patrole: zmotoryzowane, piesze i rowerowe. Na zdjęciach pokazuję: widok strefy w Nikozji przy przejściu granicznym od strony greckiej, oraz jeden z posterunków przy bazie Dhekelia.
Przejście do pozostałych relacji z wyspy Cypr:
Turecka Republika Cypru Północnego