Wyspy Salomona / Solomon Islands

Oferuję film podróżniczy w jakości HD. Czas 17minut. Niesamowite Wyspy Salomona zwiedzałem w czasie dłuższej wyprawy na „Wyspy wokół Australii”. Czułem się w niektórych miejscach… jak w maszynie czasu…

Wyspy Salomona, informacje praktyczne  (na luty 2015).

Informacje ogólne: samodzielne wyspiarskie państwo, niepodległe od 1978 roku ale pozostające w brytyjskiej Wspólnocie Narodów. Znajduje się na południowo-wschodnim Pacyfiku, na wschód od Nowej Gwinei. Wcześniej kolonia niemiecka i brytyjska. Powierzchnia 28 450 km^2, składająca się z 992 wysp z liczbą mieszkańców ok. 552 tysięcy. Strefa czasowa w stosunku do Polski + 10 godzin, tzn. gdy w Polsce jest 12.00, tutaj 22.00. Wskutek powszechnej korupcji i deficytu budżetowego, państwo w 2003 roku poprosiło o pomoc międzynarodową. Otrzymało ją, również w postaci 2200 policjantów z 20 krajów Pacyfiku pod dowództwem Australii i Nowej Zelandii. W 2007 roku zostało nawiedzone przez: podwójne trzęsienie ziemi, tsunami oraz powodzie w 2014 roku.

Kiedy jechać? Można jechać przez cały rok, ale: wyspy leżą w strefie o podwyższonym ryzyku trzęsień ziemi i tsunami. Dodatkowo od listopada do kwietnia występuje pora cyklonów. W czasie mojej 6 dniowej wizyty dwukrotnie pokropił deszcz.

Jak się dostać? Samolotem: najczęściej od strony Australii, Fidżi, Nowej Zelandii, lub sąsiednich wysp. Połączenia z sąsiadami obsługuje zwykle: Air Vanuatu, Air Salomon…

Wiza: Obywatele polscy wybierający się na turystycznie na Vanuatu nie potrzebują wiz do trzech miesięcy pobytu (okazanie biletu powrotnego).

Język urzędowy: angielski.

Waluta: obowiązuje dolar Wysp Salomona (SBD). Wymieniałem na lotnisku i w mieście dolary USA, gdyż miały korzystniejszy kurs w stosunku do EUR. 1 USD= ok. 7,4 SBD. Widziałem bankomaty dostępne w mieście Honiara. Możliwość zapłaty kartą kredytową w hotelach.

Internet i telefony, prąd, wtyczki: Internet jest dostępny w lepszych hotelach i kawiarenkach internetowych. Telefony GSM nasze chyba nie działają (mój Plus nie działał). Prąd – taki jak w Polsce, ale wtyczki stosują z dwoma skośnymi blaszkami (potrzebny reduktor).

Ceny, towary i usługi: generalnie niezbyt wysokie, z wyjątkiem hoteli. Przykłady cen podaję dla ułatwienia w USD: woda 1,5 litra= ok. 1,5 USD, puszka mała tuńczyka ok. 1 do 2 USD, chleb 3 USD, piwo 0,33 l- 1,4 USD. Nie kupisz chleba poza stolicą. Ceny na wyspach w Prowincji zachodniej były wyższe minimum 50%. Ceny w hotelach wysokie w stosunku do standardu: ok. 50-80 USD w stolicy, a na wyspach tanie występują od ok.30 USD (bez went.).

Bezpieczeństwo:  kraj niezbyt bezpieczny- nie nosić za dużo gotówki i przedmiotów wartościowych. Występuje przez cały rok silne zagrożenie malarią i chorobami przenoszonymi przez komary. O malarii piszę TUTAJ. Dodatkowo zagrożenie: gruźlicą, chorobami układu pokarmowego czy chorobami zakaźnymi związanymi z użyciem zanieczyszczonej wody. Wody, nawet do mycia zębów, używaj wyłącznie z butelki lub przegotowanej. Bardzo słaba opieka medyczna- poważniejsze problemy zdrowotne możesz leczyć dopiero w Australii lub Nowej Zelandii. W wodach mogą występować słonowodne krokodyle. Problemem mogą być niepokoje społeczne.

Transport i informacje turystyczne:

Na lotnisku i w stolicy Honiara znajdują się informacje turystyczne, ale nie licz na lotnisku na zbyt dużą pomoc. Ruch lewostronny. Drogi słabe i dziurawe, a kierowcy jeżdżą niebezpiecznie. Często otwierają drzwi podczas jazdy, aby splunąć czerwoną wydzieliną po orzechach betelowych. Z lotniska do stolicy Honiary można jechać mini busami (dwa z przesiadką, łącznie ok. 10 km, po ok.0,4 USD za jeden mini bus, ale pojedziesz z bagażem w ciasnocie). Jest ich sporo i trzeba wyjść na ulicę przy porcie lotniczym (jechać w lewo). Taxi za 10-13 USD.

Hotele: spałem w:

Honiara– Tanuli Royal Plans Motel. Trochę na uboczu, ale dobry dojazd mini busami do centrum- wart polecenia (za 56 USD/pokój 2 osobowy). Inne hotele znacznie droższe.

Wyspa Nowa Georgia, Seghe- Guesthouse Berina– 29,5 USD/pokój 2 osobowy z went. Tuż przy mini lotnisku.

Przewodniki: nie szukałem, wystarczyły mi informacje z Internetu, oraz informacje na miejscu.

Atrakcje turystyczne: wyspa z Honiarą i sama Honiara- to miejsce do zwiedzenia przez jeden dzień. Chyba, że oczywiście…. lubisz posiedzieć w jednym miejscu. Mnie się stolica nie podobała. Zwiedziłem wszystko w pół dnia, a resztę czasu: szukałem transportu i możliwości przeskoczenia: na wyspę Malaika do Auki, oraz na wyspę Nową Georgię do Seghe (Prowincja Zachodnia). Można teoretycznie w 6 dni oprócz stolicy zobaczyć: Malaitę- promy do Auki, oraz przeskoczyć samolocikami z lotniska krajowego w Honiarze do Seghe. Lotnisko w Auki nieczynne. Mnie się nie udało zwiedzić Auki z powodu odwołania promu, odpływającego w poniedziałek rano. Reszta w relacjach. Bezpieczniej przeznaczyć na ten plan zwiedzania 7 dni.

 Powrót do relacji z podróży.

Wyspy Salomona. Relacja z podróży, część I (w lutym 2015r.)

Na wyspach „zapomnianych przez czas”, krainie: smoczych węży, tajemniczych ruin i olbrzymów.

Tekst i zdjęcia: Paweł Krzyk

Wyspy Salomona okazały się jeszcze bardziej niezwykłe od kraju zwiedzanego wcześniej. Podobnie jak Vanuatu jest to kraj, w którym podgląda się folklor. Zobaczysz: szmaragdowo-błękitne morze, osobliwości przyrody, usłyszysz niesamowite tajemnicze opowieści, ale nie znajdziesz zabytków architektury czy historycznych pamiątek. Przybywając na ten archipelag prawie tysiąca wysp- dużych i całkiem malutkich, usłyszysz niesamowite opowieści: o smoczych wężach, tajemniczych ruinach i krainie … olbrzymów. Wyspy leżą na południowym Pacyfiku w sąsiedztwie: Papui i Nowej Gwinei oraz Vanuatu. Znajdują się niedaleko Australii – i chociaż niektóre wyspiarskie państwa, sąsiadujące z Salomonami odwiedzane są przez rzesze turystów- kraj ten nazywany jest „miejscem, zapomnianym przez czas”. Przyroda a także obyczaje i historia jego mieszkańców, nie zmieniły się zbyt wiele od stuleci, czy nawet tysiącleci. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu w  schowanych w głębokiej dżungli osadach i plemionach, nie zapomniano do końca o… ludożerstwie i tradycji łowców głów.
Dziś większość Salomończyków praktykuje różne wyznania chrześcijańskie i kanibalizm jest dla nich równie egzotyczny jak dla turystów. Działalność misyjna kościołów, potem kontakt z Japończykami i Amerykanami w czasie II wojny światowej, oraz obecnie z ciekawskimi turystami, spowodował nieunikniony postęp cywilizacyjny u mieszkańców. W okresie ostatniej wojny, szczególnie na wyspie Guadalcanal, Amerykanie stoczyli ciężkie walki z Japończykami. Ich skutkiem, obecnie cieśnina przed miastem Honiara, jest nazywana Iron Bottom Sound- Fiordem o Żelaznym Dnie- wskutek kilkuset wraków, ciągle tam leżących po lazurem tropikalnej ciepłej wody. A jednak, pomimo bardzo powolnie wkraczającego postępu cywilizacyjnego, niewielu turystów zagląda do tego miejsca … „gdzieś tam na końcu świata”. Brak dobrej infrastruktury, tropikalne dżungle, specyficzne zasady i „tabu”, kapryśna pogoda, raczej wysokie ceny– wpływają na fakt, że w ciągu roku na Wyspy Salomona (Solomona, jak mówią miejscowi) przybywa tylko kilka tysięcy turystów. Jak by nie uważać, choć nie mają specjalnie czym skusić współczesnych turystów są miejscem pielgrzymowania cudzoziemców – weteranów wojennych oraz głównie Australijczyków, poszukujących nowych miejsc do surfowania lub nurkowania. Ponadto Solomony cieszą się opinią jednego z najgorszych w świecie siedlisk malarii i … kilku innych, równie paskudnych chorób. Trudno: zaczynam łykać malarone, zapominam o kosmetykach- przy okazji o goleniu się i intensywnie zużywam posiadane środki odstraszające moskity.  Szczegóły organizacyjne zwiedzania zawarłem w informacjach praktycznych. Przyleciałem na największą wyspę Guadalcanal z Vanuatu, samolotem narodowego przewoźnika- Air Solomon. Już na lotnisku przekonałem się, że turystyka na wyspach jest dopiero w powijakach. Mają informację turystyczną, ale bez obsługi. Pracownik tam zatrudniony- chyba z łapanki, mówi mi: popatrz sobie- tam są broszury, ale na żadne pytania nie znał odpowiedzi. Znalazłem potrzebne wiadomości o możliwościach przelotów, dopiero na lotnisku krajowym w biurze sprzedającym bilety (15 minut piechotą z plecakiem od lotniska międzynarodowego). Do oddalonego o 10 kilometrów, przyjemnego hoteliku Tanuli Royal Plans Motel na przedmieściach stolicy Honiary, dostałem się… samochodem policyjnym. Widząc jedynego białasa, zatrzymali się i zapytali, gdzie się udaję- po prostu jadąc po drodze, mnie podrzucili. A jakie było zdziwienie obsługi hotelowej! Komunikację wewnątrz miasta i najbliższej okolicy utrzymują mini busy za niewielką opłatą trzech dolarów salomońskich (niecałe pół USD). W niedzielne popołudnie wybrałem się spacerem na zwiedzanie Honiary, i szczerze mówiąc nie jest to miejsce zbyt atrakcyjne turystycznie. Można zwiedzić wzdłuż głównej nadmorskiej ulicy kilka miejsc, katedrę w której brak bocznych ścian zapewnia wentylację. Zobaczysz parterowy budynek rządowy i na górce okrągły budynek parlamentu. Na zdjęciach ulice centrum i budynki rządowe.

Budynki mieszkalne na pagórkowatym terenie miasta, możesz zobaczyć na kolejnym zdjęciu. W mieście nawet w niedzielę są otwarte sklepy spożywczo- ogólno- przemysłowe. W sklepach na wysokim podwyższeniu siedzi przy kasie Chińczyk właściciel, a ciemnoskóra obsługa podaje lub pomaga wybrać klientowi towar.

Najwięcej sklepów na Solomonach, niezależnie od miejsca i wyspy, zobaczysz z orzechami palmy betelowej oraz ekwipunkiem do ich zażywania. Dodatkowo te kramy oferują na sztuki: papierosy (z fabryki) oraz takie robione na poczekaniu z liśćmi tytoniowymi zawiniętymi w kartki z zeszytu szkolnego. Mieszkańcy Solomonów i Melanezji masowo zażywają te owoce (są lekkim środkiem pobudzająco-narkotycznym), żują je ciągle i intensywnie spluwają czerwoną śliną. Trzeba uważać w pobliżu straganów, gdyż można przypadkowo otrzymać na nogi taką porcję… odbitą od twardego podłoża. Wygląda to jak… spluwanie krwią, a na dodatek zażywający… ma wnętrze ust wraz z uzębieniem, równie czerwonawe. Dotyczy to w równym stopniu kobiet i mężczyzn, i jak sądzę- chyba ponad połowy populacji wysp. Jednym ze zjawisk na wyspie, jest zachowanie kierowców-przeżuwaczy betelowych. Ci aby nie opryskać boku swojego samochodu, w czasie jazdy otwierają drzwi i spluwają siarczyście na jezdnię. Wygląda to jak czerwona posoka i jak idziesz, na pewno co : metr, kilka, znajdziesz oplutą jezdnię… chodnik i całe czerwone pola w pobliżu straganów betelowych.

Turysta przybywający na Solomony statkiem wycieczkowym nabierze przekonania o nieatrakcyjności wysp, a to nie jest prawdą. Koniecznie, dysponując czasem trzeba odwiedzić przynajmniej najbliższe wyspy. Najbardziej popularną z nich jest Malaita. Turyści przypływają na nią promami odpływającymi z portu w Honiara (4 godziny płynięcia). Ja również miałem taki plan i zamierzałem go zrealizować po sprawdzeniu, że odpływają w poniedziałek rano aż dwa promy. Jakież było moje zaskoczenie, gdy okazało się rano o siódmej, gdy dotarłem do portu (foto), że niestety dziś zmieniły zamiar i popłyną dopiero jutro! Zapomnij, że istnieją informacje o ruchu promów itp. Jak chcesz się czegoś dowiedzieć, należy spytać na statku: kiedy? Oczywiście jak będzie stał w porcie! Oj(!!!) dużo trzeba mieć wolnego czasu. Wyszło na to, że mam o jeden dzień tego czasu za mało, gdyż wcześniej znając datę odpłynięcia, kupiłem bilet lotniczy na wyspę Nowa Georgia w Prowincji Zachodniej, miejscu rekomendowanym mi jako jeszcze ciekawsze niż Malaita. Samolotem na Malaitę do najciekawszej Auki, nie przelecisz- zamknięto lotnisko. I to by było na tyle ze zwiedzenia Malaity. Trudno, w biurze Air Solomon przyspieszyłem datę przelotu do Seghe, i mam drugi dzień na niespieszne szwendanie się po Honiarze i najbliższej okolicy. Zwiedziłem małe muzeum z niewielką ilością eksponatów, które pochodzą również z innych krajów Melanezji.

W parku botanicznym z kilkoma chatami, zamienionymi na stragany z pamiątkami, spodobała mi się niezwykła łódź oceaniczna (foto). Sadząc po jej stanie technicznym jeszcze nie tak dawno musiała być używana. Nie wiem, czy na takiej dłubance z wydrążonym klocem drewna i zmyślną konstrukcją zabezpieczająca przed wyższą falą, odważyłbym się stawić czoła oceanowi. Nieco czasu spędziłem na niezwykłym bazarze oferującym produkty wyspy. Zacząłem od kokosa, którego wypiłem a potem wyjadłem miękką koprę (mniam, mnie smakowało). Potem łażę z kamerą i zaglądam w różne zakątki. Jak zagadałem i poopowiadałem, skąd to przyjechałem: a gdzie też ta Polska leży, to chyba pół świata stąd?, a jak u was pogoda, zima? Śnieg? Brr… A masz rodzinę? A co tu robisz? Jesteś z jakiejś organizacji pomocowej… i tak prawie na każdym stoisku. Stoisko? Sam popatrz na zdjęciu jak wyglądały. Byłem jedyną białą twarzą tego dnia. Zrobiło się południe i zgłodniałem- ten kokos, jakoś szybko przeleciał w inne miejsce… Po drugiej stronie bazaru znajdują się wszelkie owoce morza. Podziwiam wielkość oferowanych ryb oceanicznych, zwłaszcza ogromne tuńczyki. Restauracyjka bazarowa oferuje w torebkach za niecałe 3 dolary jakieś mięso z pieczonymi odmianami tutejszych kartoflo- podobnych warzyw: kasawa, maniok… Wyglądało bezpiecznie, czysto a jak skosztowałem tego opiekanego kotleta z tuńczyka, o wielkości niewiele mniejszej od małego schabowego, to wiedziałem co będę jadł- jak tylko taką potrawę zauważę. Mniam-niuśne (!), zwłaszcza, że zamówiłem… samą rybę. Nie byłem w stanie tego zjeść- skończyłem w hotelu na kolację: było sześć kotlecików za 3 USD. Nic dziwnego, przyzwyczajeni jesteśmy do tuńczyków puszkowych (chyba z resztek po porcjowaniu tej ryby), to nie wiemy jak większa ryba może smakować w innej „dorosłej” postaci, gdzie jeden rybny kotlecik może być wielkości nie mieszczącej się na patelni. Sądzę, że miałbym o czym opowiadać, poświęcając całą relację temu miejscu.

Trzeci dzień rozpocząłem od wczesnego rannego przelotu do Seghe, leżącego na wyspie Nowa Georgia w Prowincji Zachodniej wysp Salomona. Przed wejściem do samolotu- właściwiej byłoby samolociku, obowiązkowe ważenie pasażerów i  całego bagażu. To coś ze śmigłami jest głośne i ma tylko 8 miejsc, które zajmuje się wchodząc przez trzy okna- również pilot. Po godzinie byłem na miejscu po drodze podziwiając dziesiątki, jeżeli nie setki wysepek i lagun we wszystkich odcieniach zieleni i lazuru. Nie dało się fotografować przez brudne okna, może w drodze powrotnej… Po godzinie koła się odbiły na łące w kształcie pasa lotniska i po 10 minutach mam pokój w Guesthouse Berina, w odległości okolo 10 metrów od brzegu wyspy. Chciałem rzucić wszystko i wskoczyć do wody. Jestem całkowicie przemoczony, ale zanim wskoczyłem, pomyślałem- przecież tu są … krokodyle! Nie żartuję, na całym archipelagu Salomonów można spotkać te słonowodne żarłoki o wielkości dochodzącej do 5 metrów. Chmm, może pózniej? Najpierw zapytam, czy aby tutaj też ich nie ma- ale nie mam kogo. Więc skorzystałem z prysznica. Jak wyszedłem na spacer po Seghe, po 10 minutach byłem znowu… całkiem mokry od potu. Zaraz za lotniskiem, którego budynek bardziej zasługiwałby na nazwę szopy, widzę w zatoczce grupkę łódek dłubanek.

Przypłynęły ze swoimi gospodarzami, wszystkie z napędem wiosłowym na cotygodniowe wtorkowe targowisko. Widzę je parę metrów dalej, ale cóż mam o nim powiedzieć w kontekście tego bazaru z Honiary. Pokiwałem sprzedawcom kapeluszem i idę dalej. Przy jednym z domostw fotografuję suszenie ogórków morskich. W wodzie są okazałe i przypominają kształtem ogórki gruntowe. Po wysuszeniu są niepozorne i przypominają pomarszczony kawałek drewna.

Cały następny dzień przeznaczyłem na wycieczkę wynajętą łodzią do trzech wiosek w pobliżu Seghe. Dlaczego płynę łodzią? Otóż wyspa Nowa Georgia, największa wyspa tej prowincji (20 minut lotu) nie posiada dróg w ogóle i ani jednego środka komunikacji drogowej. Wszyscy podróżują wyłącznie łódkami, a na mój pomysł pieszej wędrówki przez dżunglę leśną ścieżką, patrzą z … politowaniem. Trudno, jak trzeba wodą? Płynę z facetem, właścicielem łodzi i jego kolegą, bosonogim przewodnikiem z mojego hoteliku. Po niecałej godzinie dopływamy do wioski Nazareth, tak, to nazwa taka sama jak ta w Izraelu. Oceń sam na załączonych zdjęciach z czym takie miejsce może się kojarzyć. To jest normalne miejsce życia dla około 80-100 mieszkańców Solomonów.

Nie znajdziesz w takiej wiosce innego źródła energii poza paliwem do silnika motorówki. Prąd, oświetlenie, telewizor, radio, komórka, pralka,  INTERNET, i jakieś,  za przeproszeniem inne „głupoty”, czy „duperele” cywilizacyjne… ZAPOMNIJ w takim miejscu, że w ogóle istnieją. Obawiam się, że część mieszkańców nie wie co to znaczy. Moja komórka na Solomonach, też nadaje się tylko do robienia niepozornych zdjęć, musiałbym wymienić kartę. Uwierzysz czytelniku tej relacji, że kultywowane są starodawne wierzenia: TABU (czyli zakaz, lub miejsce święte…), opowieści o czymś niezwykłym, smoczych wężach, olbrzymach, zapomnianych ruinach? Tutaj nie ma telewizji, która zastępowałaby dawne mity i legendy, odsuwała w zapomnienie i niepamięć, to co kultywowali przodkowie. Chodząc po tej wiosce czułem się jak w „maszynie czasu”… Początkowo nie wiedziałem jak się zachować, ale później jak zauważyłem zachowanie mieszkańców, nabrałem wprawy i zacząłem im opowiadać: o… sobie, o swoim kraju, o tym skąd jestem i …np. jak to jest daleko? Jak długo jechałem? Całe szczęście, że mogłem to robić po angielsku. Czasami pomagał mi mój przewodnik, tłumacząc moje słowa, zwłaszcza starszej części tego plemienia (mieszkańców chaty). Spędziłem w tej niewielkiej wiosce kilka godzin. Sądzę, ze mógłbym tam nakręcić kilka odcinków tematycznych filmu podróżniczego. Zaczynało się od zapytania o zgodę na wejście do obejścia. Początkowo dość nieufnie najpierw pytano; kim jestem, a po co chcę wejść itp. Później już chyba zadziałała poczta pantoflowa-wioskowa, czyli dzieciaki poleciały z wieścią do przodu! Prawie w każdej chacie chcieli abym wszedł, usiadł między nimi i opowiadał… Z powrotem otrzymywałem zgodę na sfilmowanie lub sfotografowanie, czasami bardziej rozgarnięta osoba w gospodarstwie domowym dla potrzeb mojego filmu opowiadała o jakimś zagadnieniu. Domostwa w tej wiosce składają się z kilku części: mieszkalnej, kuchennej-jednocześnie jadalnej i sanitarnej. W każdej z oglądanych wiosek istniały świątynie jednego z wyznań chrześcijańskich- protestanckich. Na pierwszych zdjęciach niżej pokazuję część mieszkalną: biedniejszą z prawie całą rodziną w środku, oraz bogatszą z dwoma mężczyznami opiekującymi się krzykliwym potomkiem.

Druga z wiosek New Land  była niewielka i znajdowała się w odległości kilkunastu minut płynięcia od Nazareth. Pokazuję dwa typy chat w tej wiosce. Większość chat i domostw, również tych bogatszych czy nowocześniejszych już z energią elektryczną, jest budowana podobnie, czyli na palach z wolną przestrzenią z dołu. Nie oznacza to jakiejś mody czy zagrożenia np. ze strony wody, lecz potrzebę chłodzenia w ten sposób domu również od dołu. Dodatkowo stwarza się przestrzeń do przebywania w porze gorącej: do odpoczynku, schronienia się w cieniu domowników i ich zwierząt.

Trzecią wioską była Bareho. Wieś największa z  trzystoma mieszkańcami, znajdująca się na innej wyspie w sąsiedztwie Nowej Georgii. Oprowadzał mnie stolarz, który miał swój warsztat produkujący łodzie dłubanki, meble… w pobliżu przystani wioskowej. Najpierw zostałem poddany przepytywaniu na mój temat, a potem chyba zyskałem zaufanie, zwłaszcza gdy nazwałem go stolarzem artystą, chwaląc jego zdolności rzeźbiarskie w meblach. Gospodarz osobiście pokazał mi całą wioskę, nie pozwalając na oprowadzanie mojemu bosonogiemu koledze z łodzi. Oprowadzanie miało inny charakter. Zostałem potraktowany jak gość oficjalny. Z dumą opowiadano mi o inwestycji w instalację wioskową: zbierania wody deszczowej jako wody do picia, którą w ciągu ostatnich dwóch lat wykonano za pieniądze… Unii Europejskiej! Tak, naszej Unii, która wydała tam 90 % wartości inwestycji, jakże potrzebnej w miejscu, gdzie nie ma prądu, i gdzie nigdy nie stosowano chemii do uzdatniania wody. Można naprawdę zrozumieć potrzebę niesienia pomocy innym… w takim miejscu. Najbardziej jednak interesowały mnie w Bareho i wcześniej w Nazareth sprawy kuchenne, z… prozaicznego powodu. Nigdzie, dosłownie, na wyspach tej prowincji nie mogłem kupić chleba! Wydaje się dziwne? Otóż nie. Zapytałem o to stolarza i ten pokazał mi kilka kuchni w chatach Bareho. Wyszło na to, że oni nie sprzedają chleba w sklepikach wioskowych, gdyż go nie potrzebują! Sprawa była prostsza niż się wydaje. Każda kuchnia domowa posiada piec do pieczenia pieczywa i oni potrzebują tylko: zboża/ ryżu / przecieru kartoflo- podobnego warzywa, do jego pieczenia. Proste! W każdej kuchni , nie sądź że takiej bardzo nowoczesnej, znajdziesz trzy piece: ten do chleba  (zamknięty kawałek stalowej beczki), ruszt z prętów do potraw typu grill, i zwykły kawałek paleniska z prętami u góry, na których kładzie się garnek z potrawą (zupą) do gotowania. Na zdjęciach dwie kuchnie. Na drugim zdjęciu czerwonousta gospodyni zaśmiewająca się z mojego żartu, że jestem za gruby, aby się obżerać na jej potrawach (po zaproszeniu na lunch). Na obiad była zupa kokosowa, kasawa, banany i suszone morskie ogórki, robiące za mięso w tym zestawie posiłku. Pan domu w tym czasie gotował.

Na kolejnych zdjęciach masz łódkę dłubankę w czasie produkcji, oraz sklepik wioskowy w Bareho. Jak sądzisz, co było głównym towarem w tym sklepiku czynnym całą dobę?

Kolejne fotografie przedstawiają dwa z dziesiątek zdjęć wykonanym mieszkańcom wiosek. Na pierwszym babcia prezentująca mi z dumą swojego wnuka, a na drugim rodzina z dziadkiem i córką z wnukiem tego pierwszego. Skądś … to znam, tylko ja… mówiłbym o Kasi i Wiktorku!

Na końcu wizyty w Bareho dotarliśmy do… kościoła. Na moją prośbę ( i prośbę … stolarza, chyba również zarządzającego świętem tego kościoła!) panie widoczne na zdjęciu pokazały mi sposób wyplatania z liści palmowych, specjalnego koszyka na pożywienie ofiarowane podczas ceremonii religijnej. Na drugim zdjęciu, pozdrawiający swoich czytelników w antymalarycznej wersji, autor relacji na lotnisku w Seghe.

Przejście do następnej relacji: W. Salomona cz. II: „Busz Koncert”

Powrót do poprzedniej relacji: Vanuatu.

Powrót na początek trasy: Singapur, Changi.

Wyspy Salomona cz. II. Busz koncert.

Tekst i zdjęcia: Paweł Krzyk

Ostatni dzień na niesamowitej wyspie Nowa Georgia (West Privince, Solomon Island, czyli po prostu na Wyspach Salomona), był słoneczny i zachęcał do ruszenia tyłka w kierunku dżungli. Parująca, wilgotna dżungla jest wszędzie dookoła, również na setkach wysepek wokół Nowej Georgii. A tak w ogóle, czemu planując zwiedzanie Wysp Salomona zaplanowałem pobyt tutaj a nie np. na popularnej wyspie Malaita, znajdującej się na dodatek bliżej od stolicy. Malaita jest bardziej turystyczna a te poszarpane wysepki Zachodniej Prowincji mają do zaoferowania wyłącznie swoich mieszkańców i ich wioski. Oczywiście nie licząc setek malutkich i większych wysepek z ich zielono-niebieskimi lagunami, rafami koralowym, po prostu miejscami marzeniami- do wypoczynku nad wodą. Jak dolatywałem tutaj samolotem patrzyłem z niedowierzaniem na ilość powyginanych kształtów lądu z ich szafirowym otoczeniem, na którym nie znajdziesz hoteli i mnóstwa turystów. Ja byłem jedynym turystą w Seghe. I nie ukrywam, że to mi bardziej odpowiadało niż widok wiosek turystycznych, które oglądałem na Vanuatu, gdzie mieszkańcy wiosek … przychodzą do pracy(!!!), i gdzie zapłacisz bilet wstępu. Z rana, początkowo planowałem wypad do super hotelu na innej wyspie, ale mi się nie udało tam dotrzeć z powodu braku ich łodzi- nie przypłynęła ( na lotnisko) – widocznie nie mieli turystów tego dnia. Pogoda zachęcała, więc ubrałem się jak na zimę- wszystko długie- z maksymalnie zakrytymi częściami ciała, i ruszyłem ścieżką pod górkę w Seghe. „Zakryte” z powodu tych „fruwających pań moskitów” przenoszących malarię i dengę. Po dziesięciu minutach już mogę wszystko wykręcać, a po kolejnych kilku jest mi to obojętne, gdyż całe ciuchy mam mokre i przyklejone do ciała. Początkowo tuptam w pobliżu szkoły, gdzie jestem powodem do przerwania na chwilę lekcji dla uczniów i nauczycieli. Po sympatycznych „kiwuskach” do wyglądających przez okna dzieciaków, ich „panie” nie pozastawiały dłużne na mój ukłon kapeluszem. Sympatyczne, „białas” jedyny w okolicy i na dodatek nie zadzierający nosa. Wizyta w jednej z klas z moim opowiadaniem, gdzie też znajduje się Polska, nie miała końca. Wyszło na to, że to pół świata stąd.

Za chwilę pojedyncze, ładne, jakby bardziej bogate chaty Seghe znikają w tropikalnej dżungli. Jest już tylko ona, wilgotna, równikowa z ogromnymi drzewami obrośniętymi innymi mniejszymi roślinami, pachnąca, kwitnąca i … grająca. Początkowo nie zwracałem na ten busz koncert większej uwagi, idę powoli i pstrykam w lewo i prawo.

Potem dotarła do mnie niezwykła, wspaniała leśna muzyka, jakże inna od znanej w Polsce. Najpierw był to odgłos cykad, pojedyncze a później cała orkiestra perkusyjna-zagłuszająca wszystko. Idąc przez dwie godziny wsłuchuję się w te odgłosy. Zmienia się również otoczenie. Początkowa ścieżka, ledwie widoczna w trawach, zmienia się w leśną drogę, wiodąca na drugą stronę wyspy. Pierwszą miejscowością będzie zwiedzana wcześniej, jakże egzotyczna wioska Nazareth. Drzewa przybliżają się do ścieżki, słyszę inne odgłosy po chwilowej ciszy, przerwie w muzyce cykad. Pojedyncze ptaki, szmery i całe koncerty solo i grupowe: szeleszczące, szemrzące, głośne i cichsze, pojedyncze… długo by pisać w zależności od weny autora relacji. Ja wolałem słuchać, choć relacja poety… byłaby bardziej atrakcyjna. Czasami w tle, muzykę uzupełniają perkusyjne zestawy cykad. Można siedzieć i słuchać. Na zdjęciu drugim pokazałem cykadę, którą wcześniej pokazali mi mieszkańcy, … umieszczając ją na mojej butelce z piwem. Miała ponad dziesięć centymetrów długości.

Tylko na ewentualnym postoju  jest  „kuna” , mały bzyczący problem, jak usiądziesz, przypominają sobie o tobie te… malaryczne paskudztwa. Trzeba iść dalej. Na wyspie nie ma w ogóle samochodów, więc nieco zdziwiony popatrzyłem na ślady gąsienic na drodze. Trafiłem na obóz drwali, wycinających co większe i starsze egzotyczne drzewa. Eksport do krajów azjatyckich: hebanu, sandałowego i … równie egzotycznych nazw drewna w kolorach brązowych i czarno-podobnych. Z czegoś muszą żyć, skoro turystykę mają na Wyspach Salomona w powijakach. Tylko jak tak dalej… , to zostaną im tylko laguny i tropikalny busz. Zauroczony i wsłuchany w dżunglę, gdzie każda roślina próbuje się wydostać wyżej w kierunku słońca, zdziwiony poczułem smyrgnięcie po piętach jakiegoś jaszczurczego ogona (chyba, bo stwora nie zauważyłem). Muszę bardziej patrzeć również pod nogi. Idąc z powrotem, usłyszałem inny odgłos wybijający się z muzycznego tła. To coś, jakby: „szszszuur”, „szszuur” za plecami. Lecą wysoko trzy duże ptaszyska z takim szurającym odgłosem skrzydeł. Ptaki siadają na drzewach. Podchodzę, lecz zanim wyjąłem kamerę, znowu „szszszuur”. „szszuur” i zniknęły w koronach wysokich drzew na błękitnym tle nieba. Zastanawiałem się co to za ptaki, niestety nie znam nazwy: wielkie, jakiś metr rozpiętości skrzydeł, białe ogony, czarne tułowia i skrzydła, oraz żółto- beżowe głowy z zakrzywionymi w dół długimi dziobami. Ten odgłos skrzydeł byłby bardziej właściwy dla skrzydeł skórzanych, typu nietoperzy. Później usłyszałem ich głosy, były podobne do… gęsich?

Rozglądając się po koronach drzew, prawie nie zauważyłem jak wróciłem z powrotem między zabudowania Seghe. Patrząc na drewniane domki oraz ogrody, w których roślinność  domowa walczy z tą z dżungli, sądzę, że gdyby zostawić je bez korekty człowieka, dżungla w dwa lata objęłaby w posiadanie całą okolicę. Wypijam resztki wody i wracam kompletnie przepocony do swojego Guesthouse. Nic tylko wyjąć dokumenty z ubrania i wejść do tej „wanienki” o temperaturze prawie nie chłodzącej ciała. Mam ją w odległości  dziesięciu metrów od swojego pokoju. Woda czyściutka i niebieściutka, pełno dużych ryb,  na dnie muszle których nikt nie zbiera, a których przywożenie do Europy jest karane…

Czwartego dnia w Prowincji Zachodniej odlot, znowu mini samolocikiem z powrotem na Wyspę Guadalcanal do Honiary, stolicy Wysp Salomona. Zobacz jakie widoki miałem z okna samolotu. Tych wysp są setki po drodze.

Poszedłem na zakupy do Honiary i jakież było moje zdziwienie, gdy na ulicy spotkałem zaprzyjaźnione małżeństwo Chińczyków z Hong Kongu. Podróżowaliśmy rok wcześniej statkiem po Antarktydzie oraz południowym Atlantyku. Przypłynęli również tutaj i są z pół dniową wizytą w Honiarze- będąc na statku zwykle masz tylko kilka godzin na zwiedzenie. Ale prawdopodobieństwo takiego spotkania… jest chyba niewiele mniejsze od wygranej w … Lotto. Po noclegu w Honiarze miałem odlecieć na Niue. Na zdjęciach niżej: autor relacji z turystą z Hong Kongu oraz  mapka trasy zwiedzania na Wyspach Salomona.

Na koniec pobytu już na lotnisku, czekała na mnie (jak na razie) największa niespodzianka tej wyprawy: nie było mojego zarezerwowanego samolotu Fiji Air do Nandi. Po prostu sobie go odwołali jakiś czas temu i … oczywiście nie powiadomili. No… co robić? Mam bilety na cztery przeloty pomiędzy: Wyspami Salomona- Fidżi-Nową Zelandią na Niue. Bilety przepadły- spróbowałem je anulować, ale …? Zobaczymy.  Na dodatek możliwości wylotu z tego… kraju na końcu świata, są dosłownie : takie jakie powinny być na KOŃCU ŚWIATA. Nie wierzysz, to posłuchaj: odlecieć za granicę dokądkolwiek można: jutro,  do Brisbane w Australii, lub za trzy dni, na Fidżi… i TYLE! No chyba, że popłyniesz:…  wpław, statkiem towarowym, bo wycieczkowców nie widziałem. Jedyne biuro lotnicze mieszczące się na lotnisku, Solomon Air nie pomogło w niczym, gdyż to nie ich lot. Gdzie jest inne biuro? W mieście, ale otwarte za dwa dni w poniedziałek (jest sobota). Całe szczęście, że uczynny pracownik lokalnych telefonów  komórkowych użyczył mi karty wifi  i mogłem zacząć działać sam w Internecie. Po dwóch godzinach byłem już jedyną osobą na lotnisku, ale miałem: nowe bilety i program na zwiedzanie Fidżi- w miejsce Niue! Po moim wyjściu z lotniska, jedyny strażnik zamknął je na głucho… do jutra. Turysto, możliwe są nieprzyjemne niespodzianki w czasie długaśnych podróży i licz wtedy, najlepiej … na siebie. Wylatuję za 3 dni. W ten sposób, zupełnie niespodziewanie zwiedzam Salomony aż przez 9 dni. Na początku próbowałem po raz drugi wyjechać statkiem na Malaitę… i znowu mi się nie udało- brak promu z powrotem. Zobaczyłem jednak większy kawałek wyspy głównej Guadalcanal. Pojechałem  mini busami około 30-35 kilometrów na zachód. Poza tym, że zajęło to cały dzień, niewiele nowego mam do przekazania: brzeg morza z wieloma kamiennymi plażami, kilka wiosek… , które po tych w Prowincji Zachodniej już mnie nie zaciekawiały. Za to miałem okazję dwukrotnie odwiedzić moją mini restauracyjkę na bazarze… z mniamniuśnymi kotlecikami z tuńczyka. Zobaczyłem, skąd mają to pyszne mięsko: przed knajpką stoją długie plastykowe skrzynie, w których trzymają zapas „rybek”: każda ponad metr długa i szeroka… 30 centymetrów.

Przejście do następnej relacji: Fidżi

Przejście do poprzedniej relacji: Wyspy Salomona, cz. I

Przejście na początek podróży: Singapur, Changi.

Santa Cruz, Archipelag Temotu

Przeskoczyłem do innego kraju i choć to brzmi ciekawie, to w odległościach niezbyt dużo (godzina, dwie…).

Archipelag Temotu, lub Te Motu, dosłownie „wyspa” (w języku polinezyjskim) to najbardziej wysunięta na wschód prowincja Wysp Salomona. Była wcześniej znana jako Santa Cruz Islands . Grupa wysp wulkanicznych o powierzchnię 958 km², z około 20 tys. populacją, do których dotarłem samolotem z Honiara. Największą wyspą grupy jest Nendo, zaś stolicą prowincji Lata…

Wyspy Santa Cruz zostały ostatnio dotknięte trzęsieniem ziemi, a następnie tsunami w 2013 r. Tsunami sięgnęło około 500 m. w głąb lądu, zalewając lotnisko i nisko położone tereny, na skutek czego zniszczonych zostało kilkaset budynków…

Tikopia Island, Temotu

              Nadarzająca się okazja w postaci grupki żeglarzy zawiodła mnie z Santa Cruz na Tikopię, wyspę na południowo-zachodnim Pacyfiku. Jest najbardziej wysunięta na południe częścią melanezyjskiego państwa Wysp Salomona, ale kulturowo są Polinezyjczykami. Pierwsi Europejczycy przybyli tu w 1606 roku w ramach hiszpańskiej wyprawy Pedro Fernandesa de Queirós.

-Czyli jakby nie potrzeć … dotarłem znów na jeden z krańców świata.

Zajmująca obszar 5 kilometrów kwadratowych wyspa jest pozostałością po wygasłym wulkanie. Najwyższy punkt, Góra Reani, wznosi się na wysokość 380 metrów. Jest również jezioro Te Roto w starym kraterze wulkanicznym. Populacja Tikopii liczy około 1200 osób, rozmieszczonych w około 20 wioskach wzdłuż wybrzeża. Największą jest Matautu.

Dla mnie był to jeden z rajskich zakątków, gdzie wszystko prawie jest takie jak było kiedyś tam…

Społeczność tutejsza jest zorganizowane w cztery klany, na czele których stoją wodzowie klanów (łącznie czterech). Trzon życia społecznego stanowił paito – dom odziedziczony po męskich przodkach, którzy zostali w nim pochowani…. Zawiłe ekonomiczne i rytualne powiązania między domami paito i szacunek dla wodzów w ramach organizacji klanu, pozostają kluczowymi wymiarami życia na wyspie.

Ich praktyki rolnicze są silnie i świadomie związane z gęstością zaludnienia. Na przykład ludzie zgodzili się wymordować wszystkie świnie na wyspie i zastąpić je rybołówstwem, ponieważ świnie zjadały zbyt dużo jedzenia (!!!).

Rennel Island

East Rennell stanowi południową, trzecią część wyspy Rennell, najbardziej wysuniętej na południe wyspy w grupie Wysp Salomona na zachodnim Pacyfiku. Rennell, o długości 86 km i szerokości 15 km, jest największym wyniesionym atolem koralowym na świecie. Obszar obejmuje około 37 000 ha, oraz obszar morski rozciągający się na 3 mile morskie do morza. Główną cechą wyspy jest jezioro Tegano, które było dawną laguną na atolu. Jezioro, największe na wyspiarskim Pacyfiku (15 500 ha), jest słonawe i zawiera wiele skalistych wapiennych wysepek i gatunków endemicznych, w tym endemicznego węża morskiego. Można tu dolecieć lub dopłynąć (najlepiej z Honiara).

 Rennell jest w większości porośnięte gęstym lasem, o średniej wysokości około 20 m. W połączeniu z skutkami klimatycznymi częstych cyklonów, wyspa jest prawdziwym naturalnym laboratorium do badań naukowych. Obecnie na Liście… UNESCO.

No i na koniec, co nieco o logistyce. Można dopłynąć, ale ważniejsze dla turysty jest lotnisko (RNL), skomunikowane z Honiara, oraz lotami 2/3 razy w tygodniu.

Przejście do następnej strony: Fidzi…

Przejście do poprzedniej strony: P.N.G.: Wyspy Miłości…

Przejście na początek trasy: Indie Chandigarth… Bhimbetka